พระเหรียญบวมดูอย่างไร
ในอดีต จนถึงปัจจุบัน คนที่ก้าวเข้ามาสู่วงการพระเครื่อง ทุกคนต้องเคยได้ยิน คำว่า “เหรียญบวม” หากจะให้ตีความคำว่าเหรียญบวมนี้ ในวงการพระเครื่อง หมายถึง “พระเก๊, พระปลอม, พระเลียนแบบ, พระสำเนา ฯลฯ” นั่นเอง
เหรียญบวม เป็นอย่างไร ? ดูอย่างไรว่าบวม? หลายท่านที่เพิ่งจะเริ่มจะสะสมพระเครื่องอาจสงสัย วิธีการดูเหรียญบวมนั้น เซียนพระหลายๆท่านก็จะมองดูจากขอบของเหรียญ แล้วก็พิจารณาว่าพื้นผิวพระนั้นมีการโก่งนูน บวมขึ้นมาหรือไม่ เรียบตึงหรือไม่ หากพื้นผิวมีการโก่งนูนขึ้นมาสูงจากขอบเหรียญ ก็รู้ทันทีว่า “เหรียญบวม” ตัวอย่างตามภาพประกอบด้านล่าง
หมายเหตุ : ภาพประกอบด้านบนแสดงลักษณะการบวมของเหรียญอาจไม่เหมือนของจริงเสียทีเดียว เนื่องจากเป็นภาพประกอบเพื่อให้มองเห็นหรือเข้าใจได้ง่าย พระเหรียญบวมจริงๆ อาจมีการบวมขึ้นมาเพียงเล็กน้อย ต้องใช้การพิจารณาโดยละเอียด หากท่านไม่เคยเห็นเหรียญแท้มาก่อน อาจสังเกตได้ยาก
คำถามต่อมา พระเหรียญเก๊ พระเหรียญปลอม ทำไมถึงบวม?
คำตอบคือ พระเก๊นั้น เกิดจากบรรดา “มือผี” ตามที่วงการพระเครื่องขนานนามให้กับพวกผลิตพระเก๊ พระปลอม พระเลียนแบบ พระสำเนา ฯลฯ ทั้งหลาย ซึ่งบรรดามือผี ทั้งหลาย ทุกยุคทุกสมัย ต้องการล้วงกระเป๋าเอาเงินของพวกเซียนพระหน้าใหม่ รวมถึงหน้าเก่าด้วย จึงมีการสรรหา กรรมวิธีผลิตพระปลอมขึ้น ซึ่งกรรมวิธีเหล่านั้นก็จะเป็นกรรมวิธีที่ไม่ค่อยมีความพิถีพิถันเหมือนกับการผลิตพระแท้จากโรงงาน ซึ่งมีขั้นตอนตรวจสอบคุณภาพของพิมพ์ ทั้งการเลือกวัสดุในการทำแม่พิมพ์ และการเลือกวัตถุดิบ โลหะที่จะนำมาปั๊มเหรียญ กระบวนการเหล่านี้ไม่ได้เกิดขึ้นกับการทำพระปลอม สิ่งที่ทำให้เหรียญบวมนั้นจึงเกิดได้จาก
1.กรรมวิธีในการทำแม่พิมพ์ไม่ถูกต้อง และวัสดุในการทำแม่พิมพ์ ซึ่งไม่มีความแข็งแรงเพียงพอ จึงเกิดการยุบตัวของแม่พิมพ์เมื่อการปั๊มขึ้นรูปด้วยแรงกระทำมากๆ ก็ทำให้แม่พิมพ์ที่ไม่มีความแข็งแรง ยุบ โก่งตัว ยิ่งปั๊มเหรียญออกมามากเท่าไหร่ เหรียญก็ยิ่งบวมมากเท่านั้น
2.การแกะแม่พิมพ์หรือการถอดพิมพ์ไม่ประณีตมากพอ ทำการแกะพิมพ์แบบหยาบๆ ไม่เก็บรายละเอียด เหมือนกับการทำพระเหรียญแท้ๆ
ซึ่งการทำลักษณะตามที่กล่าวมานี้ ก็เนื่องจากการใช้ต้นทุนที่ต่ำ ไม่สูงมาก ลงทุนน้อย เพื่อให้ได้กำไรมากๆ ต้นทุนต่อเหรียญไม่กี่บาท แต่ขายได้ 100-300 บาท ได้กำไรเป็นร้อยเท่า ถือว่าเป็นกำไรที่งดงามสำหรับพวก "มือผี"
พระเหรียญบวม จัดเป็นพระเหรียญเก๊ประเภทหนึ่ง ที่พิจารณาได้ไม่ยากนักสำหรับผู้ที่มีความรู้และศึกษาพระเหรียญมาพอสมควร บางคนหยิบมาดูด้านขอบของเหรียญแล้ววางลงโดยไม่ต้องอาศัยกล้องส่องพระเลยก็มี เพราะหากเหรียญบวมก็ไม่จำเป็นต้องเสียเวลาหยิบกล้องออกมาส่อง ตีเก๊แน่นอน แต่สำหรับผู้ที่ไม่ได้ศึกษาหรือไม่เคยมีความรู้มาก่อนเลย เป็นโดนทุกราย
เคยมีหลายคนที่ไม่ได้ศึกษาหรือสะสมพระอย่างจริงจัง นำพระเหรียญดังๆ พระเหรียญปีเก่าๆ พระเหรียญนิยมๆ ราคาเล่นหาแพงๆ สภาพใช้มาให้ดู สังเกตบางเหรียญ ขอบของเหรียญจะบางมากๆ บางองค์ขอบเหรียญคมเป็นใบมีดเลยด้วยซ้ำ ตัวหนังสือก็เลือนราง เหมือนจะเป็นพระใช้จนสึกหรอตามการใช้ งานหรือสึกหรอตามกาลเวลา แต่เมื่อพิจารณาบริเวณกึ่งกลางเหรียญ กลับสึกหรอน้อยกว่ามาก องค์พระและรายละเอียดสึกหรอน้อยกว่า ลบเลือนไปเล็กน้อย ซึ่งตามธรรมชาติแล้ว ส่วนที่นูนที่สุด คือ องค์พระควรจะสึกหรอมากกว่าขอบเหรียญ เพราะส่วนที่นูนที่สุดย่อมต้องเกิดการสัมผัส เสียดสีมากที่สุด จริงไหมครับ ขอบเหรียญต่ำที่สุดควรสึกหรอน้อยกว่าหรือไม่ หากพิจารณาได้อย่างนี้แล้ว ก็ทำให้ทราบว่า พระองค์นั้นๆ “ผิดธรรมชาติ” เจตนาตกแต่งขอบเหรียญให้เหมือนเป็นพระใช้สภาพสึกหรอ เพื่อตบตาไม่ให้สังเกตว่าเป็นพระ “เหรียญบวม”
แต่กรรมวิธีการผลิตพระปลอมยุคสมัยใหม่นี้แตกต่างจากในอดีตไปแล้ว มีความละเอียดและรายละเอียดมากขึ้น พระปลอมสมัยนี้ จะพิจารณาดูความเก๊ประเภท “เหรียญบวม” เพียงอย่างเดียวคงไม่ได้ เพราะกรรมวิธีการผลิตพระเหรียญเก๊ได้ถูกแก้ไข ให้ละเอียดมากขึ้นแล้ว และมีการลงทุนที่สูงขึ้นด้วย ดังนั้น ท่านผู้นิยมสะสมพระเหรียญทั้งหลาย จำเป็นต้องศึกษาหาความรู้ในพระเหรียญที่ท่านสนใจให้มากๆ จากผู้รู้และผู้ชำนาญที่ท่านเชื่อถือได้ และควรศึกษาจากพระแท้ องค์จริงให้มากๆ ด้วยนะครับ ดูพระแท้ให้เหมือนกับเมียเราที่บ้านเลย ชนิดว่าเดินมามองเห็นใกลๆ ก็รู้ได้ว่าเป็นเมียเรา ประมาณนั้นเลยยิ่งดีครับ
ข้อควรระวังอีกประการ คือ พระเหรียญที่อยู่ในกรอบเลี่ยมพลาสติกกันน้ำ ต้องระมัดระวังให้ดี เนื่องจากเราไม่สามารถพิจารณาหรือมองจากด้านขอบข้างของเหรียญได้
“เหรียญบวม” นี้สามารถนำมาพิจารณาในการเล่นสะสมเหรียญกษาปณ์ก็ได้ด้วยเช่นกัน การพิจารณาง่ายๆ ของเหรียญกษาปณ์ ก็คือนำเหรียญไปวางบนแผ่นกระจก หากเรียบสนิทไม่กระดกไปมาได้ แสดงว่าแท้ หากไม่เชื่อ ท่านลองควักเหรียญบาทในกระเป๋าท่านมาวางบนแผ่นกระจกสิครับ ขอบของเหรียญกษาปณ์จะเรียบสนิทกับแผ่นกระจกมากๆ แล้วท่านลองหาเหรียญกษาปณ์ปลอม ตามตลาดนัดหรือแผงตามริมฟุตบาท มาสักเหรียญ ท่านลองนำมาวางบนแผ่นกระจกดู ขอบของเหรียญจะลอยไม่แนบสนิทกับแผ่นกระจก
พระเหรียญบางรุ่นนั้น อาจมีการสร้างโดยเจตนาออกแบบให้เหรียญมีความนูนขึ้นเป็นหลังเต่าเลยก็มี ดังนั้นท่านต้องศึกษาให้ดีก่อนสะสมและเช่าบูชาพระเหรียญรุ่นต่างๆ ให้เข้าใจอย่างถ่องแท้